Tasarım Merkezi Danışmanlığı
240 Kez Okundu
2244 Sanayi Doktora programı, diğer Tübitak TEYDEB programlarından farklı bir yapıya sahiptir. TEYDEB programlarında genellikle projenin amacı, spesifik bir projenin harcamalarını ve bütçesini desteklemekken, 2244’te temel amaç doktora derecesine sahip olan, sanayinin ihtiyaçlarına yönelik alanlarda doktorasını tamamlamış nitelikli araştırmacılar yetiştirmektir. Aynı zamanda araştırmacıların doktora sürecini tamamlaması ardından ilgili firmaya bir istihdam desteği sunulur. Ama temel motivasyon doktora derecesine sahip ve sanayinin ihtiyaçlarını karşılayan yeni araştırmacılar yetiştirmektir.
Temelde 2 model bulunmaktadır;
Üniversite sanayi işbirliği modeli: Bu modelde üniversite ya da araştırma kuruluşuyla bir özel sektör kuruluşunun ortaklığı söz konusudur.
Rekabet öncesi üniversite sanayi işbirliği modeli: Burada üniversite ve araştırmacı kuruluşun yine yürütücü olmaları üzere, en az 2 tane özel sektör kuruluşunun sürece dahil olması beklenir.
İkisinin arasındaki temel fark, rekabet öncesi üniversite sanayi işbirliği modelinde birden fazla kuruluşun olması ve iki kuruluşun üniversite ile ortak çalışmaları birlikte yürütüyor olmalarıdır. Bir de araştırmacı sayısında farklılık bulunmaktadır. Üniversite sanayi işbirliği modelinde en az 3 doktora öğrencisi istihdam etmeliyken, rekabet öncesi üniversite sanayi işbirliği modelinde minimum 5 araştırmacı öğrenci istihdam etmesi gerekiyor.
Yönetici kuruluşun araştırma kuruluşu veya üniversite olması gerekiyor. Özel sektör tarafında bazı kısıtlamalar bulunmaktadır. Özel sektör kuruluşunun Ar-Ge merkezi, tasarım merkezi ya da Teknopark şirketi olması gerekmektedir. Bunların hiçbiri yoksa en az bir tane tamamlanmış TÜBİTAK projesinin bulunması gerekmektedir. Bunların dışında herhangi bir kısıtlayıcı durum söz konusu değildir. Modele göre dahil olması gereken şirketler farklılık gösterebiliyor.
Destek kapsamında altının çizilmesi gereken konu; sadece öğrencilerin burs miktarının desteklendiğidir. Projenin veya alınacak herhangi bir alet teçhizatın masrafı karşılanmamaktadır. Sadece bursiyerlerin burs miktarı, hocalara verilecek proje teşvik ikramiyesi karşılanmaktadır.
Bursiyer öğrencilerin yüksek lisans sonrasında programa dahil olması durumunda 48 aya kadar burs alması söz konusudur. Bunun dışında yüksek lisans derecesi olmadan doğrudan lisans mezunu olan araştırmacılar dahil olursa 60 aya kadar burs süresi devam etmektedir. Fakat programın toplam süresi burs süresinin üzerine artı 36 ay denilebilir. Programın aslında maddi destek dönemi 2 dönemde incelenmektedir. İlk dönem, bursiyerlerin eğitimini sürdürdüğü, mezun olmadan önce eğitimine devam ettiği dönem, ikinci dönem ise mezuniyet sonrasında verilecek istihdam desteğidir. Bursiyerlerin eğitim sürecine devam etmesi durumunda TÜBİTAK yaklaşık olarak %75’e varan bir destek sağlamaktadır kuruluşlara. Bursun %75’ini TÜBİTAK %25’ini özel sektör sağlamış oluyor. Burada özel sektörün bursa katkısı %25’ten az olamıyor. Bundan sonra mezuniyet sonrası istihdam döneminde ise TÜBİTAK bursiyerin maaşının bir kısmını karşılamaya devam etmektedir. Bu istihdam süresinin desteği de 36 ayı aşmayacak şekilde düzenlenmektedir.
İstihdam desteğinde de bazı üst limitler bulunmaktadır ve bu limitler de en başta bahsettiğimiz 2 model ile bağlantılı olarak devam etmektedir. Rekabet öncesi üniversite sanayi işbirliği modelinde bursiyere ödenecek maaşın %60’ı 3 yıl boyunca TÜBİTAK tarafından desteklenmektedir. Üniversite sanayi işbirliği modelinde ise bu oran %40 limitinde olmaktadır. Burada bir de maaş anlamında bazı sınırlamalar bulunmaktadır. Üniversite sanayi işbirliği modelinde geçerli brüt, asgari ücretin en fazla 2 katına kadar, rekabet öncesi üniversite sanayi işbirliği modelinde ise geçerli brüt, asgari ücretin en fazla 3 katına kadar destek verilebilmektedir. Bu durumları aşan maaşlarda destek verilmemektedir.
Toparlamak gerekirse, özel sektörün yararlanabileceği 2 destek dönemi var.
İstihdam edilen bursiyerlerin burs miktarının %75’e kadarını TÜBİTAK desteklemektedir ve bunu yüksek lisans derecesi ile programa başvuran araştırmacılar için 48 aya kadar sağlamaktadır. Doktoraya başvuran araştırmacılar için 60 aya kadar sağlamaktadır. Mezuniyet sonrasında ise brüt asgari ücretin modele göre iki veya üç katına kadar destek durumu söz konusudur.
Değerlendirme süreci iki aşamadan oluşmaktadır;
Ön değerlendirme sürecinde TÜBİTAK uzmanları, projedeki evraklarda protokolde bir eksiklik olup olmadığını kontrol etmektedir ve sonrasında bunları ilgili heyete göndermektedirler. Heyette hem Tübitak’tan uzmanlar yer almaktadır hem de akademik personel yer almaktadır. Hocaların akademik personelleri değerlendirmelerinin ardından sonuçlar açıklanıyor.
Değerlendirme kriterlerini özetlemek gerekirse, üniversitenin alt yapısı ve bursiyerin proje başvurusunda bahsedilen konu ile ilgili yapacağı araştırmalara yeterli altyapı olanağı olup olmadığına bakılmaktadır. Aynı şekilde özel sektör kuruluşunda da altyapı olanakları, bursiyerin eğitimi ve bahsedilen konuda tezin tamamlanabilmesi için gerekli alt yapıya sahip olup olmadığı değerlendirilmektedir. Ardından sanayi kuruluşunun teknolojik faaliyet alanı ve ihtiyaçlarıyla, proje önerisinde bahsedilen ihtisas alanının uyumlu olup olmadığı değerlendirilmektedir.
Genel olarak projede yer alan bilgilerin ve proje konusunun, hem alt yapılarla hem de sanayi kuruluşunun ihtiyaçlarıyla uyumluluğu değerlendirilmektedir.
Başvuru takvimin her aşamasında desteklerimizi sürdürüyoruz. Çağrılar her yıl Ekim ayında açılıp Aralık ayında kapanıyor. Çağrı dönemi aslında başvurunun ön başvuru kısmını kapsamış oluyor. Ön başvuru dokümanında öğrencileri ve bursiyerleri belirlemek zorunda değiliz. Proje kapsamını ana çerçeve olarak belirlememiz gerekiyor çünkü bu bir ön protokol. Bu programa öncelikle bütün kuruluşların katılmasını öneriyoruz çünkü doktora seviyesinde eğitim alan araştırmacıların, burs oranının 4 yıl boyunca %75’i karşılanmaktadır. Daha sonrasında da tam zamanlı istihdam etmeye başlandığında sigortasının başlangıcının ardından 36 aya kadar maaşının belli oranını TÜBİTAK’ın ödemesi maddi anlamda ve yetkinlik anlamında da oldukça avantajlı bir programdır. Teknik anlamda bakacak olursak, Ar-Ge merkezi sayısının artması ile birlikte özellikle sanayi ve teknoloji bakanlığı da Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde, teknopark şirketlerinde yüksek lisans ve doktora derecelerine sahip çalışan sayısının artırılması yönünde çalışmalar yapıyor. Özellikle Ar-Ge ve tasarım merkezlerinin yıllık ödevlerinde de yer alan maddelerden bir tanesidir.
Bu ödevlerin karşılanması, Ar-Ge merkezinin daha iyi bir personele sahip olması için bu program çok kritiktir. Öte yandan istihdam ve doktoralı personel halihazırda da var olmakla birlikte genelde eğitimlerini tamamladıktan sonra iş hayatına atılması için Ar-Ge ve tasarım merkezinde ya da teknopark şirketinde ihtiyaç duyulan ihtisas alanlarında araştırmacılar mezun olduklarında test konuları veya çalıştıkları alanlar %100 uyuşmayabiliyor. Bu programın en önemli noktalarından bir tanesi de öğrencilerimizin ve araştırmacılarımızın doğrudan bu alanda yetiştirilmesidir. Bu nedenle firmalara bu programı tavsiye ediyoruz ve hangi üniversitelerle başvuruyu nasıl ilerletebilecekleri noktalarında destek sağlıyoruz. Daha önce tecrübe ettiğimiz başvurulardan da örneklendirmeler yaparak planlamalarımızı oluşturuyoruz. Başvuru takviminin her adımında beraber çalışıyoruz.
Nisan-Mayıs aylarında ön başvuru sonuçları açıklanıyor ve kabul edilen başvurular ilan ediliyor. Kabul edilen başvuruların yaklaşık 4 ay içerisinde ana sözleşmesinin yapılarak TÜBİTAK’a iletilmiş olması gerekiyor ve bu aşamada da destek veriyoruz. Proje sözleşmesi imzalandıktan sonra 1 yıl içerisinde bursiyerlerin belirlenerek TÜBİTAK’a bildirilmesi gerekiyor. Burada kuruluş ile üniversite arasında sıkı bir işbirliği yapılması gerekiyor. 2244 programı yeni bir program olması nedeniyle başvuru süreçlerinde firmalar birçok hataya düşebilmektedir. Biz Techinova olarak, birçok firmanın başvuru sürecinde bulunma şansı elde ettiğimiz için birçok tecrübe kazanmış bulunmaktayız. Beraber çalıştığımız şirketlere de bu sayede daha kapsamlı destek sağlayabilmekteyiz.